Tôi nghĩ, sáng tạo nghệ thuật khó hơn cả việc được sinh ra. Thượng đế sinh ra ta đã cho ta một cuộc sống với khuôn mặt riêng biệt, một giọng nói riêng biệt và những vân tay riêng biệt. Còn làm nghệ thuật thì tự thân người nghệ sỹ phải làm ra sự riêng biệt của mình. Khi người nghệ sỹ không làm ra sự riêng biệt thì nghĩa là anh ta đã “chết”. Những nghệ sỹ nhận ra điều đó đã nỗ lực không mệt mỏi trong ý thức và trong hành động để sáng tạo. Và họa sỹ Nguyễn Minh là một nghệ sỹ đã nhận ra con đường gian khổ ấy và anh đã tự nguyện dấn thân với một ý chí khởi đầu mạnh mẽ.

Thế giới đang mở ra trong sự sáng tạo của họa sỹ Nguyễn Minh là phố. Đó là một thế giới quá khó, theo tôi hiểu. Bởi trước đó đã có những họa sỹ ở các thế hệ khác vẽ phố và đã trở thành danh tiếng. Cái mà các họa sỹ đó mang đến cho những họa sỹ trẻ vẽ phố như Nguyễn Minh lại là những thách thức chứ không phải là những bài học kinh nghiệm được truyền trao. Và họ, những họa sỹ trẻ chọn đề tài ấy chỉ còn một cách là phải dựng lên được thế giới phố của riêng mình để đến lúc nào đó tên anh ta được đặt tên cho những “khu phố” trong thế giới hội họa vô tận và khó khăn.

Những bức tranh vẽ phố của Nguyễn Minh cho tôi nhìn thấy con đường của anh vừa mở ra. Đó là một con đường khác biệt. Phố của Nguyễn Minh là phố của một thời đại mới với những nét thẳng căng, rành mạch, đầy tính qui hoạch của kiến trúc. Nếu chỉ thế thôi thì Nguyễn Minh nên làm kiến trúc sư. Nhưng Nguyễn Minh đã tạo ra một tinh thần phố của những giấc mơ về phố. Đó là sự thanh bình và sự hòa đồng giữa kiến trúc, thiên nhiên và tinh thần con người. Những mảng màu trong, sáng, nhẹ và nhiều mơ hồ đã phá đi kết cấu cứng của bê tông và tính “ logic toán học” của kiến trúc đô thị cùng với những vòm cây nhiều cảm xúc. Nền tảng của sáng tạo này bắt nguồn từ ý thức và cảm quan của Nguyễn Minh về phố. Trong ý thức và cảm quan đó của anh là sự ám ảnh của thiên nhiên và đời sống làng quê Việt truyền thống. Anh là một họa sỹ trẻ sinh ra và lớn nên trong thời đại công nghiệp và đô thị hóa nhưng “giọng nói” và “hơi thở” của làng quê Việt luôn dội vào tâm hồn anh. Và với ý thức, tinh thần và khát vọng sáng tạo khởi nguồn từ những điều đẹp đẽ và thiêng liêng ấy, anh tìm ra con đường riêng của mình. Và phần còn lại về sau của anh là bước đi không được phép  dừng lại trong sự khám phá không được do dự.

Nhà thơ – Nguyễn Quang Thiều

Phó chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Trưởng ban Sáng tác, Giám đốc Trung tâm Dịch thuật văn học Hôi Nhà văn Việt Nam khóa VII – IX, Phó Tổng thư ký thứ nhất Hội Nhà văn Á – Phi và Mỹ La Tinh – Giám đốc kiêm Tổng biên tập NXB Hội nhà văn Việt Nam

Hà Đông, 5/9/2018